Trybunał Konstytucyjny rozpatrzy wniosek doradców podatkowych o zbadanie zgodności z konstytucją przepisów ordynacji podatkowej w zakresie związanym z raportowaniem schematów podatkowych, a w konsekwencji z tajemnicą doradców podatkowych. Do Krajowej Rady Doradców Podatkowych wpłynęło zawiadomienie prezes TK o skierowaniu wniosku do merytorycznego rozpoznania.
Sprawa dotyczy przepisów rozdziału 11a ordynacji podatkowej, które weszły w życie 1 stycznia 2019 roku i nakładają obowiązek raportowania schematów podatkowych. Od początku prac nad tymi przepisami, doradcy podatkowi alarmowali, że ich wprowadzenie będzie naruszać ustawowy obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej.
- Przepisy o raportowaniu schematów podatkowych naruszają naszą tajemnicę zawodową, która jest fundamentem naszego zawodu. W naszym wniosku do Trybunału wykazaliśmy, że zmiany w ordynacji w zakresie raportowania schematów podatkowych są sprzeczne z Konstytucją RP – wyjaśnia prof. Adam Mariański, Przewodniczący Krajowej Rady Doradców Podatkowych. – Decyzja o przekazaniu naszego wniosku do rozpatrzenia przez skład orzekający Trybunału Konstytucyjnego to ważny krok w stronę rozwiązania tego problemu prawnego i poniekąd potwierdzenie słuszności naszych argumentów.
Przepisy ordynacji podatkowej, które w życie na początku 2019 roku, przewidują możliwość zwolnienia doradcy podatkowego z obowiązku zachowania tajemnicy zawodowej oraz określają sytuacje, w których przekazanie informacji nie stanowi naruszenia obowiązku zachowania prawnie chronionej tajemnicy zawodowej. Krajowa Rada Doradców Podatkowych już na etapie postępowania legislacyjnego krytycznie odnosiła się do propozycji uchwalenia unormowań w tym kształcie, podnosząc, że ich obowiązywanie jest nie do pogodzenia z zasadami funkcjonowania zawodu zaufania publicznego, jakim jest profesja doradcy podatkowego.
Sprzeciw samorządu doradców podatkowych budzi również sposób i forma wprowadzonego w ubiegłym roku obowiązku raportowania schematów podatkowych. Przepisy te zostały wprowadzone w Polsce znacznie wcześniej niż w innych krajach UE oraz w dużo szerszym zakresie, niż przewidują to konieczne do zaimplementowania regulacje dyrektywy unijnej. W ocenie KRDP polskie regulacje są nieprecyzyjne i niejednoznaczne przez co budzą problemy w wykładni i stosowaniu nowego prawa, nawet w tak zasadniczych kwestiach jak określenie, które uzgodnienia są schematem i wymagają zaraportowania. Jednocześnie brak jest jeszcze orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości czy krajowej judykatury, które wyjaśniałoby wątpliwości interpretacyjne. Nieznana jest też na chwilę obecną praktyka Szefa Krajowej Administracji Skarbowej.
Nie podważamy samego obowiązku raportowania MDR, zwłaszcza że jest wprowadzony europejską dyrektywą. Jednak dla podatników i ich doradców przewidziano obowiązki nieproporcjonalne do celów wprowadzenia tych przepisów. Na dodatek napisano je w tak zawiły sposób, że powodują wiele wątpliwości interpretacyjnych. Najlepiej by było napisać je od nowa – bardziej przejrzyście i w taki sposób, by nie naruszały Konstytucji RP – tłumaczy prof. Adam Mariański.