Wywiad z Dariuszem Bamem Przewodniczącym Sądu Dyscyplinarnego KIDP
Obowiązek podnoszenia kwalifikacji zawodowych doradcy podatkowego zmodyfikować może tylko najwyższy organ Izby
Wywiad z Dariuszem Bamem, Przewodniczącym Sądu Dyscyplinarnego Krajowej Izby Doradców Podatkowych
Wiesława Moczydłowska: Panie Przewodniczący, przypomnijmy na początek z czego wynika obowiązek dokształcania i jak może być realizowany?
Dariusz Bam: Obowiązek doskonalenia zawodowego wynika z art 36 ust. 2 ustawy o doradztwie podatkowym. Natomiast w art. 51 ust. 1 pkt 10 ustawy zapisane są zadania przypisane Krajowemu Zjazdowi Doradców Podatkowych. Zgodnie z nim do zadań Krajowego Zjazdu należy m. in. określenie zasad stałego podnoszenia kwalifikacji przez doradców podatkowych. W/w norma została uszczegółowiona poprzez wskazanie, iż przedmiotowe zasady zostaną umieszczone w zasadach etyki zawodowej, co znajduje wyraz w art. 51 ust. 1 pkt 8 lit. c) ustawy.
Zatem, żeby wskazać w jaki sposób doradca podatkowy może realizować obowiązek stałego podnoszenia kwalifikacji zawodowych, należy zapoznać się z rozdziałem VIa Zasad etyki doradców podatkowych.
Art 11d ust. 2 Zasad etyki wskazuje, iż doradca podatkowy może realizować obowiązek stałego podnoszenia swoich kwalifikacji korzystając z różnorodnych form kształcenia. Może zatem skorzystać z udziału w szkoleniach specjalistycznych o tematyce zbieżnej z zawodową działalnością, może aktualizować swoją wiedzę zawodową poprzez samokształcenie, może w końcu brać udział w innych formach prezentacji dorobku i rozwiązań w zakresie prawa podatkowego i dziedzin pokrewnych takich jak konferencje, sympozja , zjazdy, wykłady, szkolenia e-lerningowe organizowane zarówno przez Krajową Izbę Doradców Podatkowych, jak również podmioty zewnętrzne. Doradca podatkowy ma możliwość zrealizowanie w/w obowiązku poprzez działalność publikacyjną. Istotną sprawą jest to, iż doradca podatkowy może tenże obowiązek realizować w sposób czynny lub bierny. Czynny sposób polega na wygłoszeniu referatu, wykładu czy opublikowaniu materiału z dziedziny podatkowej lub pokrewnej, ukończenie studiów. Bierny udział polega na wzięciu udziału w/w wymienionych formach jako słuchacz.
WM: Jak na przestrzeni 20 lat realizował się ten obowiązek, jaka jest tendencja do jego przestrzegania, maleje, rośnie, czy pozostaje na niezmienionym poziomie?
DB: Od samego początku istnienia samorządu obowiązek podnoszenia kwalifikacji zawodowych doradcy podatkowego wpisany był w ustawie. Nie był on jednak skonkretyzowany, aż do nowelizacji ustawy o doradztwie podatkowym oraz innych ustaw z dnia 10 czerwca 2010 roku, a konkretnie art. 12 ustawy zmieniającej (Dz. U z 2010 r., Nr 122, poz. 826). Wskazana ustawa przyznała kompetencję Krajowej Radzie Doradców Podatkowych do ustanowienia zasad i form podnoszenia kwalifikacji zawodowych doradców podatkowych oraz weryfikacji tegoż obowiązku. Wspomniany już rozdział VIa Zasad etyki doradców podatkowych przewiduje punktowy system oceny podnoszenia kwalifikacji zawodowych. Następnie wymienia różne rodzaje aktywności w tym zakresie i każdemu z nich przyporządkowuje określoną liczbę punktów. Ustalony został również okres rozliczeniowy, który wynosi 2 kolejne lata, począwszy od roku 2011. Dlatego też starając się wskazać sposób w jaki jest realizowany obowiązek podnoszenia kwalifikacji zawodowych przez doradców podatkowych, można to uczynić na podstawie badań np. za lata 2014 - 2017. Niestety obserwacja realizacji omawianego obowiązku przez doradców podatkowych nie jest optymistyczna. Wielu doradców nie dochowuje należytej staranności w tym zakresie. Wielu tłumaczy się faktem, iż w ustawie zapisana jest możliwość samodoskonalenia, co czynią. Pomijają jednak milczeniem okoliczność, iż samodoskonalenie nie zostało w Zasadach etyki wymienione jako aktywność punktowana. Samokształcenie nie pozwala na przyznanie doradcy punktów, a tym samym zadośćuczynić zapisom Zasad etyki dot. zgromadzenia odpowiedniej liczby punktów.
WM: Jakie są zatem konsekwencje nieprzestrzegania tego obowiązku?
Konsekwencje niewłaściwego realizowania obowiązku w zakresie stałego podnoszenia kwalifikacji zawodowych zależą od stopnia zawinienia, a także od faktu czy jest to pierwsze postępowanie dyscyplinarne wobec doradcy podatkowego czy też kolejne. Katalog kar przewidzianych w ustawie o doradztwie podatkowym obejmuje upomnienie, naganę, zawieszenie prawa wykonywania zawodu na okres od 6 miesięcy do 3 lat oraz karę pozbawienia prawa wykonywania zawodu. Każda z tych kar może zostać zasądzona względem doradcy podatkowego za delikt dyscyplinarny. Szczegółowa prezentacja kar zasądzonych za nieprzestrzeganie przepisów rozdziału VIa Zasad etyki przedstawia poniższa tabela:
![]()
WM: Jak dużo spraw naruszenia omawianego obowiązku trafia do Sądu Dyscyplinarnego?
DB: Rokrocznie do Sądu Dyscyplinarnego wpływa kilkaset spraw dotyczących niewypełniania przez doradców podatkowych obowiązku podnoszenia kwalifikacji zawodowych. Liczba ta niestety oprócz tego, że jest bardzo duża, to praktycznie się nie zmienia. Poniższa tabela przedstawia liczbę postępowań dyscyplinarnych za latach 2014-2017.
![]()
WM: Co chciałby Pan, jako Przewodniczący SD, przekazać doradcom podatkowym z końcem tej kadencji, jakie przesłanie?
DB: Zachęcam wszystkich doradców podatkowych do realizowania obowiązku stałego podnoszenia kwalifikacji zawodowych. Z zawodem doradcy podatkowego łączą się nie tylko określone uprawnienia, ale również pewne obowiązki. Sumienne ich wypełnianie to realizacja zasady staranności w postępowaniu doradcy, czyli nieskazitelności charakteru. Zachęcam również do zgłaszania propozycji poszerzających możliwości realizowania obowiązku podnoszenia kwalifikacji przez doradców. Za kilka miesięcy rozpocznie pracę V Krajowy Zjazd Doradców Podatkowych, który jako najwyższy organ naszej Izby, władny jest dokonać zmian w tym obszarze.
Dziękuję bardzo za rozmowę
Wiesława Moczydłowska
Wywiad z Dariuszem Bamem, Przewodniczącym Sądu Dyscyplinarnego Krajowej Izby Doradców Podatkowych
Wiesława Moczydłowska: Panie Przewodniczący, przypomnijmy na początek z czego wynika obowiązek dokształcania i jak może być realizowany?
Dariusz Bam: Obowiązek doskonalenia zawodowego wynika z art 36 ust. 2 ustawy o doradztwie podatkowym. Natomiast w art. 51 ust. 1 pkt 10 ustawy zapisane są zadania przypisane Krajowemu Zjazdowi Doradców Podatkowych. Zgodnie z nim do zadań Krajowego Zjazdu należy m. in. określenie zasad stałego podnoszenia kwalifikacji przez doradców podatkowych. W/w norma została uszczegółowiona poprzez wskazanie, iż przedmiotowe zasady zostaną umieszczone w zasadach etyki zawodowej, co znajduje wyraz w art. 51 ust. 1 pkt 8 lit. c) ustawy.
Zatem, żeby wskazać w jaki sposób doradca podatkowy może realizować obowiązek stałego podnoszenia kwalifikacji zawodowych, należy zapoznać się z rozdziałem VIa Zasad etyki doradców podatkowych.
Art 11d ust. 2 Zasad etyki wskazuje, iż doradca podatkowy może realizować obowiązek stałego podnoszenia swoich kwalifikacji korzystając z różnorodnych form kształcenia. Może zatem skorzystać z udziału w szkoleniach specjalistycznych o tematyce zbieżnej z zawodową działalnością, może aktualizować swoją wiedzę zawodową poprzez samokształcenie, może w końcu brać udział w innych formach prezentacji dorobku i rozwiązań w zakresie prawa podatkowego i dziedzin pokrewnych takich jak konferencje, sympozja , zjazdy, wykłady, szkolenia e-lerningowe organizowane zarówno przez Krajową Izbę Doradców Podatkowych, jak również podmioty zewnętrzne. Doradca podatkowy ma możliwość zrealizowanie w/w obowiązku poprzez działalność publikacyjną. Istotną sprawą jest to, iż doradca podatkowy może tenże obowiązek realizować w sposób czynny lub bierny. Czynny sposób polega na wygłoszeniu referatu, wykładu czy opublikowaniu materiału z dziedziny podatkowej lub pokrewnej, ukończenie studiów. Bierny udział polega na wzięciu udziału w/w wymienionych formach jako słuchacz.
WM: Jak na przestrzeni 20 lat realizował się ten obowiązek, jaka jest tendencja do jego przestrzegania, maleje, rośnie, czy pozostaje na niezmienionym poziomie?
DB: Od samego początku istnienia samorządu obowiązek podnoszenia kwalifikacji zawodowych doradcy podatkowego wpisany był w ustawie. Nie był on jednak skonkretyzowany, aż do nowelizacji ustawy o doradztwie podatkowym oraz innych ustaw z dnia 10 czerwca 2010 roku, a konkretnie art. 12 ustawy zmieniającej (Dz. U z 2010 r., Nr 122, poz. 826). Wskazana ustawa przyznała kompetencję Krajowej Radzie Doradców Podatkowych do ustanowienia zasad i form podnoszenia kwalifikacji zawodowych doradców podatkowych oraz weryfikacji tegoż obowiązku. Wspomniany już rozdział VIa Zasad etyki doradców podatkowych przewiduje punktowy system oceny podnoszenia kwalifikacji zawodowych. Następnie wymienia różne rodzaje aktywności w tym zakresie i każdemu z nich przyporządkowuje określoną liczbę punktów. Ustalony został również okres rozliczeniowy, który wynosi 2 kolejne lata, począwszy od roku 2011. Dlatego też starając się wskazać sposób w jaki jest realizowany obowiązek podnoszenia kwalifikacji zawodowych przez doradców podatkowych, można to uczynić na podstawie badań np. za lata 2014 - 2017. Niestety obserwacja realizacji omawianego obowiązku przez doradców podatkowych nie jest optymistyczna. Wielu doradców nie dochowuje należytej staranności w tym zakresie. Wielu tłumaczy się faktem, iż w ustawie zapisana jest możliwość samodoskonalenia, co czynią. Pomijają jednak milczeniem okoliczność, iż samodoskonalenie nie zostało w Zasadach etyki wymienione jako aktywność punktowana. Samokształcenie nie pozwala na przyznanie doradcy punktów, a tym samym zadośćuczynić zapisom Zasad etyki dot. zgromadzenia odpowiedniej liczby punktów.
WM: Jakie są zatem konsekwencje nieprzestrzegania tego obowiązku?
Konsekwencje niewłaściwego realizowania obowiązku w zakresie stałego podnoszenia kwalifikacji zawodowych zależą od stopnia zawinienia, a także od faktu czy jest to pierwsze postępowanie dyscyplinarne wobec doradcy podatkowego czy też kolejne. Katalog kar przewidzianych w ustawie o doradztwie podatkowym obejmuje upomnienie, naganę, zawieszenie prawa wykonywania zawodu na okres od 6 miesięcy do 3 lat oraz karę pozbawienia prawa wykonywania zawodu. Każda z tych kar może zostać zasądzona względem doradcy podatkowego za delikt dyscyplinarny. Szczegółowa prezentacja kar zasądzonych za nieprzestrzeganie przepisów rozdziału VIa Zasad etyki przedstawia poniższa tabela:
WM: Jak dużo spraw naruszenia omawianego obowiązku trafia do Sądu Dyscyplinarnego?
DB: Rokrocznie do Sądu Dyscyplinarnego wpływa kilkaset spraw dotyczących niewypełniania przez doradców podatkowych obowiązku podnoszenia kwalifikacji zawodowych. Liczba ta niestety oprócz tego, że jest bardzo duża, to praktycznie się nie zmienia. Poniższa tabela przedstawia liczbę postępowań dyscyplinarnych za latach 2014-2017.
WM: Co chciałby Pan, jako Przewodniczący SD, przekazać doradcom podatkowym z końcem tej kadencji, jakie przesłanie?
DB: Zachęcam wszystkich doradców podatkowych do realizowania obowiązku stałego podnoszenia kwalifikacji zawodowych. Z zawodem doradcy podatkowego łączą się nie tylko określone uprawnienia, ale również pewne obowiązki. Sumienne ich wypełnianie to realizacja zasady staranności w postępowaniu doradcy, czyli nieskazitelności charakteru. Zachęcam również do zgłaszania propozycji poszerzających możliwości realizowania obowiązku podnoszenia kwalifikacji przez doradców. Za kilka miesięcy rozpocznie pracę V Krajowy Zjazd Doradców Podatkowych, który jako najwyższy organ naszej Izby, władny jest dokonać zmian w tym obszarze.
Dziękuję bardzo za rozmowę
Wiesława Moczydłowska