Data publikacji: 2018-09-14

Prof. Adam Mariański w Rzeczpospolitej: Czemu minister nie zakaże organom podatkowym nadużywania prawa?

Podatki

Na łamach Rzeczpospolitej ukazał się pierwszy artykuł z cyklu zapowiadającego konferencję KIDP „XX lat Ordynacji podatkowej. Czas na nową?”, rozpoczynający debatę o Ordynacji podatkowej z udziałem doradców podatkowych. Konferencja pod patronatem m.in. Rzeczpospolitej odbędzie się 9 października br. w Warszawie w Pałacu Lubomirskich. Artykuł „Czy minister Zakaże organom podatkowym nadużywania prawa”, autorstwa prof. Adama Mariańskiego, Przewodniczącego Krajowej Rady Doradców Podatkowych, otwiera tę debatę.

„W pierwotnym projekcie ordynacji podatkowej, który Komisja Kodyfikacyjna Ogólnego Prawa Podatkowego ogłosiła jesienią 2017 r., wśród zasad ogólnych prawa podatkowego znalazł się art. 15, zgodnie z którym: „Organy podatkowe nie nadużywają prawa przez działanie niezgodne z celem przepisów prawa". Pojawienie się tej zasady było wynikiem 20-letnich doświadczeń związanych ze stosowaniem ordynacji podatkowej z 1997 r. Organy podatkowe nagminnie ignorowały zasady postępowania podatkowego, przerzucając ciężar dowodzenia na podatnika, nakładając na stronę obowiązki niemające podstawy prawnej, wzywając do zachowania niemającego podstawy prawnej bądź podstawy w trybie prowadzonego postępowania. Legendarne stały się już wezwania na podstawie art. 155 ordynacji podatkowej, który jest przepisem technicznym i nie nakłada obowiązków na stronę postępowania” – napisał Przewodniczący KRDP.

„Przykładowo, jeżeli w toku postępowania podatkowego organ nie mógł przesłuchać strony wobec braku jej zgody, to żądał od niej udzielenia odpowiedzi na te same pytania w formie pisemnej, mimo że jest to możliwe tylko w trakcie kontroli podatkowej i w ściśle określonym zakresie (art. 287 § 3 ordynacji). W sytuacji gdy organy podatkowe, a także niejednokrotnie wspierające je sądy administracyjne nie respektują zasady legalizmu, to można było oczekiwać wprowadzenia instytucji przeciwdziałających nadużyciu prawa przez administrację podatkową” – stwierdził prof. Adam Mariański.

„Zasada legalizmu mogłaby stanowić wystarczającą ochronę podatnika w procesie kontroli, gdyby była konsekwentnie stosowana w orzecznictwie sądów administracyjnych. To sądy powinny propagować tę zasadę i nauczać organy administracji, jak ją stosować. Wątpliwa jest jednak realizacja tego obowiązku w sytuacji, gdy sądy nierzadko akceptują naruszanie prawa proceduralnego przez organy podatkowe. Akceptacja nadużywania prawa prowadziła do zwiększenia poczucia „bezkarności" organów podatkowych” – napisał Przewodniczący KRDP.

„Dlatego konieczne jest wprowadzenie w nowej ordynacji podatkowej zasady zakazu nadużycia prawa przez organy podatkowe, która powinna być uzupełniona przez całe spektrum dodatkowych instytucji gwarancyjnych, m.in.: niewykorzystywania materiałów z innych postępowań bądź nawet uzyskanych poza prowadzonym postępowaniem, zakaz powoływania się na dowody zebrane sprzecznie z prawem, zakaz wykorzystania dowodów zgromadzonych bez zapewnienia stronie czynnego udziału itp.” – postuluje prof. Adam Mariański.

Więcej:
https://www.rp.pl/Postepowanie-podatkowe/309119979-Zasada-legalizmu-organy-podatkowe-naduzywaja-prawa.html

Konferencję „XX lat Ordynacji podatkowej. Czas na nową?”, organizowaną przez Krajową Radę Doradców Podatkowych, objęły patronatem: Ministerstwo Finansów, Rzecznik Praw Obywatelskich, Naczelny Sąd Administracyjny, Najwyższa Izba Kontroli, BCC oraz wiele mediów, m.in.: Rzeczpospolita, Polska Agencja Prasowa, INFOR, Wolters Kluwer, C.H. Beck, Przegląd Podatkowy, My Company, Money.pl.

Wiesława Moczydłowska, Rzecznik Prasowy Krajowej Rady Doradców Podatkowych