Podatnicy zastosują nową ordynację w 2020 r.

Prof. Adam Mariański, Przewodniczący Krajowej Rady Doradców Podatkowych, wziął udział w debacie, zorganizowanej przez Dziennik Gazeta Prawna na temat nowej Ordynacji podatkowej. „Podatnicy zastosują nową Ordynację w 2020 r.” – pod takim tytułem ukazał się artykuł w Gazecie Prawnej, w którym obszernie zacytowano wypowiedzi prof. Adama Mariańskiego.

Przewodniczący KRDP zwracał uwagę, że nowa ordynacja nie zawiera przepisów, które w większym stopniu niż dziś chroniłyby podatnika.

Prof. Adam Mariański podkreślił, że jeżeli chodzi o wersję projektu z lipca, to co prawda idzie on w dobrym kierunku, ale nie jest to rewolucja tylko uporządkowanie przepisów. „Głównym problemem jest to, że nowa ordynacja nie zawiera przepisów, które w większym stopniu niż dziś chroniłyby podatnika” – stwierdził prof. Mariański.

Prof. Adam Mariański, odnosząc się do nie władczych metod załatwiania sporów podkreślił, że co prawda w projekcie pojawiły się rozwiązania dotyczące współpracy między podatnikiem a organami, ale nie są one wystarczające. „Na świecie jest tak, że podatnik gra z fiskusem w otwarte karty, ale dostaje w zamian jedną wiążącą odpowiedź. U nas kontrola będzie mogła zakwestionować to, co podatnik uzyskał w ramach współpracy. Oczywiście sama idea współpracy jest bardzo dobra, ale to tylko mały krok. Powinniśmy to uregulować bardziej odważnie” – zauważył prof. Mariański.

Przewodniczący KRDP podkreślił, że dyskusja potwierdza, jak duże są oczekiwania wobec nowej ordynacji. Jego zdaniem, wynika to z braku wiary, że zmieni się sposób funkcjonowania administracji i sądów. „Przypomnę, że zasada rozstrzygania wątpliwości na korzyść podatnika funkcjonuje od trzech lat, a w tym czasie pojawiły się chyba tylko trzy decyzje administracyjne, które ją uwzględniają. Mamy też zasadę legalizmu i gdyby sędziowie ją stosowali, to nie byłoby włączania materiałów z innych postępowań, wzywania do przedstawienia dowodów na etapie postępowań, na których organ nie ma do tego prawa, odbierania pisemnych oświadczeń od kontrahentów zamiast przesłuchań itd. Być może pesymiści, do których sam należę, przekonają się, że zmiany wprowadzane nową ordynacją się powiodą. Jednak dużym problemem, np. w mediacjach, może być mentalność urzędników” – stwierdził prof. Mariański.

Na pytanie czy w projekcie są przepisy, które mogą stanowić zagrożenie dla podatnika prof. Adam Mariański odpowiedział, że jego zdaniem, nowa zasada współdziałania podatnika z organami może być wytrychem, żeby móc żądać informacji bez względu na ich charakter jako strony a także rodzaj postępowania.

Pozytywnie ocenił zmianę sposobu funkcjonowania administracji - z ingerencyjnej na porozumienia - oraz spadek liczby kontroli. „Chodzi tylko o stworzenie podstawy prawnej do działań. Dziś też pokutuje podejście, że nawet jeśli sprawa jest z góry przegrana, to urzędnik ją skarży do sądu. Obawia się, że gdyby tego nie zrobił, to musiałby potem tłumaczyć” – podkreślił prof. Mariański.

Odnosząc się do pytania oceniającego pomysł wprowadzenia rzecznika praw podatnika, prof. Adam Mariański podkreślił, że stanowisko Krajowej Rady Doradców Podatkowych jest w tej sprawie sceptyczne. „Nie uważamy, by była to nowa jakość, istotna dla ochrony praw podatnika. Zgodnie z projektem, rzecznik ma być trochę jak doradca podatkowy, np. występować o interpretacje indywidualne dla podatnika. To pomyłka. Rzecznik powinien udzielać konsultacji, być od interwencji, zmiany przepisów, wstrzymania egzekucji. Powinien mieć prawo do występowania o interpretację ogólną, ale nie o interpretacje indywidualne. Również tryb jego powoływania budzi kontrowersje. Przede wszystkim rzecznik nie powinien być powoływany na wniosek ministra finansów. Obecna propozycja nie wyklucza, że stanowisko to obejmie pracownik administracji skarbowej i to już nazajutrz, bez żadnego okresu karencji. Moim zdaniem rzecznika powinien powoływać Sejm za zgodą Senatu. Mógłby on być też zastępcą rzecznika praw obywatelskich z wydzielonym budżetem. To dawałoby większą gwarancję jego niezależności. Byłoby to dobre z tego względu, że rzecznik nie będzie miał umocowania w konstytucji, nie będzie mógł więc samodzielnie skarżyć przepisów do Trybunału Konstytucyjnego” – stwierdził prof. Adam Mariański.

W Debacie udział wzięli ponadto: wiceminister finansów Filip Świtała, doradca podatkowy i Partner w MDDP Alicja Sarna, członek Komisji Kodyfikacyjnej Ogólnego Prawa Podatkowego Ireneusz Krawczyk i Andrzej Zubik, dyrektor w dziale podatkowo-prawnym PwC.

Wiceminister finansów Filip Świtała poinformował podczas debaty, że resort liczy na to, iż pod koniec stycznia lub na początku lutego projekt trafi do prac w Sejmie i w 2019 r. ustawa zostanie uchwalona.

Zapraszamy do przeczytania całej relacji.

Wiesława Moczydłowska, Rzecznik Prasowy Krajowej Rady Doradców Podatkowych